Tarih ve Kültür Şehri Bayburt

Değerli okurlar, Aliağa’mızda bir dönem dillerde olan ama hiç kimsenin tanımadığı veya bilmediği Bayburt ve Bayburtlular hakkında ilk yazımla sizlerle beraberim.
Bayburt  Anadolu’muzun Doğu Karadeniz Bölgesinde bulunan  Ülkemizin nüfus ve coğrafya bakımından en küçük illeri arasında yer almakla birlikte  M.Ö. 3000 yıllarına dayanan tarihi ile 5000 yıllık bir İskit yani bizim bildiğimiz ismi ile Saka Türk şehridir.
Bayburt bilinen tarihler içerisinde bölgede hakimiyet süren bir çok medeniyetin gözdesi olan Tarihi ipek yolu üzerinde yer alması münasebeti ile çeşitli gezginlerin seyahat namesine konu olmuştur,  Evliya Çelebi Bayburt adının zengin manasına gelen “Bay” belde manasına gelen “yurt” gibi iki kelime ile seyahat namesinde açıklamıştır.
Bir çok doğa ve tarihi güzelliklere ev sahipliği yapan Bayburt; Doğu Karadeniz sıradağlarının güneyindeki Çoruh vadisinde yer alır. Kuzeyde Trabzon ve Rize, doğuda Erzurum, güneyde Erzincan ve batıda Gümüşhane illeri ile komşu olan Bayburt İlimiz; 3652 km kare yüzölçümüne sahiptir. Bayburt’un nüfusu 2021 yılı verilerine göre 85.042'olarak belirlenmiştir.
Bayburt insanı tarihin her döneminde göz önünde bulunmasına ve önemli mücadeleler vermesine rağmen kazanımları da bir o kadar küçük olmuştur. Tarih boyunca içlerine aldığı milletlerin ihanetine uğrayan Bayburtlular en son örneği; bir şubat ayında Bayburt ahalisini çoluk/çocuk, genç/yaşlı/kadın demeden Taş Hanlar isminde bir mekana kapatarak gaz yağı ile yakmak sureti ile şehit eden Ermeniler kanıtlamıştır. 
Bayburtlular; Kültürüne ve Töresine bağlı, Ananesine sahip çıkan, Türk aile yapısını temsili konusunda iddialı, Türk İslam anlayışına hakim bir yapıya sahiptir. Eksiksiz olarak Devletine sadık olan Bayburtlular Şehit Osman Mezarlığı Şehitliğinde, İmaret Tepesi Şehitliğinde, ve Kop Dağı şehitliğinde yatan binlerce Mehmet’i ile  her çağda ve dönemde koşulsuz olarak devletine sadık olduğunu göstermiştir. 
Ona keza Bayburt halkı geçimin çoğunluğunu hayvancılık ve tarıma dayalı kazanırken bir diğer mesleği ise göç olarak makus tarihine kazınmış, gençlerin büyük kısmı daha iyi şartlar ve hizmetlerden faydalanmak adına şehirlerini terk etmek zorunda kalmış, bu vesile ile gurbete giden  Bayburtlular bulundukları bölgelerde genlerinden gelen teşkilatçı yapıları ile Dernekleşme ve Vakıflaşma eğilimleri artmış, gittikleri bölgeler de STK kurarak hem kültürel anlamda hem de sosyal anlamda bölgelerine fayda sağlamaya çalışmıştırlar.
Aliağa Kaymakamlığımızın 2017 verilerine göre 81 ilimiz arasında ‘’Aliağa da yaşayanlar’’  birinci sırada 31264 kişi ile İzmirliler olurken 81. Sırada en az yaşayan 48 kişi ile Yalovalılar sonuncu olmuş, Bayburtlular ise 468 kişi ile 44. sırada yerini korumuştur. 
Aliağa’ya göç eden ilk Bayburtlular 1970 yılların sonralarında gelmiş, (beş/on) parmakla sayılmayacak kadar az olan Bayburtlu nüfusu 2000 yılları başında ( 15 hane ) tahmini  40 ila 60 arası iken, 2011 yılına kadar bu sayı 250-300 civarına ulaşmış, 2011 yılından 2017 yılına kadar Aliağa ilçemizde Bayburtluların toplam nüfusu 468 kişiye ulaşmıştır.
2012 Yılında kurucu üyesi olduğum ve akabinde Başkanlığını yaptığım Aliağa Bayburtlular Kültür ve Dayanışma Derneği kurulduğu günden bu güne kadar bir düzine sosyal projeye imza atmış, Aliağalı hemşerilerimiz ile Kültür, Sanat, Fikir ve Folklor  alanlarında ortak paydada buluşmayı başarmıştır; Dernek Başkanımız Yakup Memiş beyin gayretleri ile buluşmaya devam edecektir. 
Son olarak Bayburtluları daha iyi tanıya bilmek adına siz değerli Aliağalı hemşerilerimizi Aliağa Bayburtlular Kültür ve Dayanışmayı Derneğinde Bol sohbete Güzel çaya davet ediyorum.
Saygılarımla.