Merhaba sevgili okurlar, yazı bitirdik ağustos böceği gibi ???? Gezen tilki mi, yatan aslan mı? Siz karar verin. Sonbaharın ilk yazısı iki tekerli araçlar üzerine olsun dedim. Niye mi? O kadar kullanıcısı arttı ki, dikiz aynasında önünde, sağında, solunda, yaya geçidinde, bisiklet yolunda, karayolunda yani her yerdeler. Neden bu kadar kullanımı arttı? Ekonomik sebepler, yani diğer araçlara ulaşmanın zorluğu, trafiğin yoğunluğu, park sorunu, yakıtının nispeten azlığı, özgürlük simgesi olması, MTV farkı… sayabileceğimiz daha çok sebep olur. Tabi bu durum yanında kaosu da getirdi. Özellikle pandemi de kuryecilik işinin patlamasıyla motosiklet kullanımı çok arttı haliyle.
***
Peki bu kadar çok olması neden ciddi bir sorun haline dönüştü, gelin biraz irdeleyelim. Bu hususta kafalar biraz karışık, başta mevzuatta. 2918 sayılı kanun 66 yönetmelik 136’nın başlangıcında 66 (Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ile ilgili kurallar. Bisiklet, motorlu bisiklet) …ve Yönetmelik 136 (Bisiklet, Motorlu bisiklet, Motosiklet ve Sürücüleri ile İlgili Kurallar. Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerinin uyacakları kurallar aşağıda gösterilmiştir) şeklinde başlıkta toplanmıştır. Buna e-scooter da eklenmiştir sonradan. Bir de genel mevzuat içerisinde de kanun ve yönetmelikteki diğer araçların tabi olduğu kurallara da uymakla mükelleftir. Peki uygulamada ne anlama geliyor diyorsanız çok basit. Başta bisiklet ile motosikleti aynı kategoride ele almak doğru değildir. Motosikletin genel olarak iki tekerden oluşması bisiklet sınıfına sokulması anlamına gelmemesi gerekir. Budur başta kafa karıştıran. Adı geçen madde de bu araç sınıflarının ikiden fazlasının aynı şeridi kullanması yasaklanmıştır. Haliyle iki motosikletin yan yana gitmesine izin vermek diğer araçlarla da aynı şeridi kullanma zorunda bırakmıştır. Bu durum da tek başına bir kaosa dönüşmüştür.
***
“Tüh görmedim, senin ne işin var orada, kaçamadım…” der gibi dediğinizi duyar gibiyim. Bir şeritte bir araç gitmeli, bisikletler hariç, mümkünse onları da bisiklet yolundan ve bisiklet geçitlerinde yürütmeliyiz. Dejavu yaşayalım biraz!!!
- En sağ şeritten giderken kaldırımla sizin aranızdaki veya banketi veya emniyet şeridini kullanarak seyreden motor yok mu?
- Araçların arasından aynalara çarpa çarpa giden motor yok mu?
- Abartı egzozlu, aynaları hatta selesi sökülmüş şekilde yatarak veya tek teker giden motor yok mu?
- Kaldırımdan, bisiklet yolundan vızır vızır giden motor yok mu?
- Yaya geçidinden, refüj aralarından, orta refüjden giden yok mu?
- Otoyolda tersten yolu kısaltmak için giden yok mu?
- Bir de trafiğe kapalı alanlarda yayaların arasından tapa gaz gidip bir de her yere park etmesi yok mu?
Cevap var, var. O da ne ki deyip bu da oldu der gibi serzenişlerinizi duyar gibiyim. Peki çözüm ne hocam derseniz biraz akıl yürütebilirim. Başta bu iki maddeden motosikleti çıkarmak ve bir şeritte bir aracın gitmek zorunda olduğu hususunda eğitimler vermek. Sürücü belgesi alırken motosikletlerin diğer araç sınıflarıyla aynı şekilde bir araç olduğunun altını çizip, denetlemede de etkili şekilde cezalandırmak. Şerit aralarından gidenlere, kaldırıma, bisiklet yoluna, bankete, emniyet şeridine, yaya geçidini kullananlara yönelik özel denetlemeler düzenlemek, bunların ceza puanlarını arttırmak. Gerekirse bu tür kural ihlallerini mahkemeye sevk edecek kanuni düzenlemeler yapmak gerekir. Uzun yıllardır motosiklet sırtında olan bir sürücü olarak eminim olan bu, elzem bir durumdur. Eğer sert ve ısrarlı bir şekilde eğitim ve uygulama yaparsanız bu kaosu önlersiniz.
****
Peki sadece bu mudur? Tabii ki hayır. Bir de süreli paket taşımayı taahhüt eden işletmelere ağır yaptırımlar uygulamak. Sürücüye bir birim ceza ise onlara on birim ceza ve mahkemeye sevk olmalıdır. Böylelikle kaosu çözersiniz. Bir de motosiklet kullanıcılarının fiziken korunması var. Nasıl mı? Yine aynı kanunun 78 yönetmelik 150 maddelerinde motosiklet sürücülerine koruma başlığı ve koruma gözlüğünü zorunlu tutmuştur. Yine ekli cetvelde bunların özellikleri de belirtilmiştir. Hal böyle iken kaskların kullanımı ve kalitesi yetersizdir. Bunlara bağlı ölümler ve sakatlıklar, ağır yaralanmalardan da gün geçtikçe artmaktadır. Çözüm doğru kaskın taktırılmasının yanında ticari işletmelerde çalıştırılan motosikletleri kullanan sürücülere korumalı pantolon ve montların kullanım zorunluğu getirilmesidir. Buradaki sorumluluğun çoğunu da işletme sahibine yükletilmesidir.
*****
Tabii ki bu izah ettiğim hususlar kısa, uzun ve orta vadeli planlamalar gerektirmektedir. Kanun ve yönetmelik değişiklikleri, sürücü adaylarını eğitmek ve uygulamada yeknesaklık çok önemlidir. Bu zaman alacak uygulamada hedef motosikletlerin oluşturduğu kaosu engellemek, ölümleri, sakatlıkları azaltmak olmalıdır. Yani kazan kazan…
[email protected]
