Ege'den bir ilk daha

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi (EÜTF) Anatomi Anabilim Dalı bünyesinde faaliyet gösteren ve tıp eğitiminde kullanılan kadavraların yanı sıra, kadavralardan hazırlanan gerçek doku temelli, kuru, kokusuz ve hijyenik eğitim materyalleri hazırlayan Plastinasyon Laboratuvarı, Türkiye’de ilk kez dış kuruma da hizmet vermeye başladı. Yurt dışında birkaç merkezde yapılabilen ve Türkiye’deki bazı üniversiteler tarafından da ihraç edilen plastine edilmiş kadavra materyalini EÜ’deki laboratuvarda da yapabildiklerine dikkat çeken EÜTF Anatomi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Bilge, Türkiye’de ilk kez yerli olarak bir başka kuruma plastinasyon hizmeti verildiğini söyledi.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı bünyesinde faaliyet gösteren Ege Plastinasyon Laboratuvarında çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Okan Bilge ile Doç. Dr. Servet Çelik, İzmir Ekonomi Üniversitesinde tıp eğitimi alan öğrencilerin eğitimi amacıyla yurt dışından ithal edilen bir kadavra kolunun plastinasyonunu yaptı. Türkiye’de yerli olanaklarla yapılan işlemi ilk kez bir dış kuruma hizmet olarak verdiklerini dile getiren Prof. Dr. Bilge ve Doç. Dr. Çelik, EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak’ı ziyaret ederek çalışmaları hakkında bilgi verdi. Ege Üniversitesinin birçok alanda ilklere imza attığını hatırlatan Rektör Budak, “Güçlü bir akademik kadromuz var. Hocalarımız hem iyi bir eğitim sunuyor hem de örnek çalışmalara imza atıyor. Tıp eğitimi açısından oldukça önemli olan kadavralar, genellikle yurt dışından yüksek meblağlar karşılığında ithal ediliyor ve çok da uzun süre kullanılamıyor. İthal edilen plastinatlar da oldukça pahalı. Bu nedenle de sadece alım gücü olan üniversiteler bu değerli eğitim materyallerinden faydalanabiliyor. Hocalarımız üniversitemizde bir süredir bu uygulamayı kullanarak öğrencilerimiz için çok sayıda materyal üretti. Artık ihtiyaç duyan üniversiteler çok daha uygun maliyetlerle bu eğitim materyallerini sağlayabilecek. Kendilerini tebrik ediyor çalışmalarında başarılar diliyorum. Biz her zaman maddi ve manevi onların yanlarında olmayı sürdüreceğiz” diye konuştu.
Kadavralar uzun süre saklanabiliyor
Plastinasyon işlemindeki organik maddelerin herhangi özel koşul gerektirmeden uzun süre saklanabilmesinin sağladığını kaydeden Prof. Dr. Bilge, “Özellikle tıp ve diş hekimliği gibi sağlık bilimleri eğitiminde kadavra olmazsa olmaz eğitim materyali olarak kullanılıyor. Ancak ülkemizde kadavranın temin edilmesi ile ilgili sıkıntılar var. Bu tekniği uyguladığımızda kadavranın çok daha uzun süre eğitim amacıyla kullanılabilmesini sağlamış oluyoruz. Kadavra açığının kapatılabilmesi için yurt dışından kadavra ithalatı söz konusu ancak bu kadavraların yüksek maliyetleri üniversiteleri zorluyor ve kullanım sürelerinin kısa olması da başka bir dezavantaj yaratıyor. Plastinasyon edinmesi zor ve maliyeti olabilen kadavraların çok uzun süre ve sıkıntısız olarak kullanılmasını sağlayan bir yöntemdir. Bunu ülkemizde yapabiliyor olmak bizler için büyük bir onur. Ege Üniversitesi olarak ilk kez bir başka üniversiteye, kendilerine ait kadavra örneğini plastine ederek hizmet vermiş olduk” dedi.
Organik madde plastikleştiriliyor
Uyguladıkları kimyasal teknik işlemle organik maddelerin tamamen plastikleştiğini ve kullanım süresinin neredeyse sonsuz olduğunu dile getiren Prof. Dr. Bilge, “Bozulmaya, çürümeye, daha sonradan oluşabilecek mantar ya da bakteri üremesini de engellemiş oluyor, masanızın üzerindeki silikondan üretilmiş herhangi bir malzemenin ömrü ne kadarsa bu ürünlerin de ömrü o kadar oluyor. Bu işlemden geçmemiş ürünler ya ilaçlanır ya da taze dondurulmuş olarak saklanır. Her ikisinin de kullanım avantaj ve dezavantajları var ve her ikisinin de kullanım açısından bir ömrü var. İlaçla saklama yönteminde hem zararlı kimyasallar içeriyor hem de zamanla dokunun yapısı ve renkleri kaybolduğu için örnek eğitsel kalitesini de kaybediyor” diye konuştu.
Yurt dışından çok daha uygun
Plastinasyon hizmeti sırasında kullandıkları cihazların da yerli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Çelik ise “Biz bu uygulamayı çok daha uygun rakamlara ülkemizde yapabilmeyi ve yurt dışından ithal etmek yerine ülkemizde bu hizmeti vermeyi hedefledik. Plastine edilmiş eğitim materyalleri yurt dışından çok yüksek bedellere ithal ediliyor. Bunu ülkemizde çok daha uygun fiyatlara yapabilmek mümkün. Kullandığımız cihazlar yerli, dolayısıyla bir plastine edilmiş kadavranın tek bir üniversiteye alınması için harcanan para ile aynı maliyete 5-6 üniversiteye eğitim materyali sağlanmış oluyor. Kalite olarak yurt dışındaki örneklerden hiçbir farkımız yok ve maliyet çok ciddi oranda azalıyor. Hala kimyasalların bir kısmı açısından yurt dışına bağımlıyız ancak onunla ilgili de tamamen yerli olması için çalışmalarımız sürüyor ve Ar-Ge projeleri yürütüyoruz. İlk etapta ülkemizdeki ihtiyacı karşılamak öncelikli hedefimiz” dedi.
Ege’ye teşekkür
Plastinasyon uygulaması tamamlanan kadavra örneğini teslim alan İzmir Ekonomi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Sevinç İnan, “Tıp Fakültesi eğitiminde kadavraların önemini çok benimsiyoruz. Bu nedenle Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı tarafından oluşturulan plastinat kadavraları eğitim materyali olarak edinmek istedik. Bu ilk örneğimiz bundan sonra da Anatomi Anabilim Dalımızda bulunan diğer kadavra kısımlarının da plastinasyonu ile sürecin devam etmesini diliyoruz. Ege Üniversitesi Rektörlüğü ve Tıp Fakültesi Dekanlığına da desteklerinden dolayı teşekkür ediyoruz” diye konuştu.